Europako Kontseiluaren Bikaintasunaren Zigiluak (ELoGE) tokiko gobernuen kalitate gorena egiaztatzen du, 12 printzipio eta 72 adierazle oinarri hartuta. Gobernantza onaren eta berrikuntza demokratikoaren aintzatespenik handiena da, Europa mailan.
Zer da ELoGE?
EUDEL Euskadiko udaletan zigilua ezartzeko egiaztatutako eskualdeko plataforma da, 2017. urtetik. Europako metodologia Euskadiko errealitatera egokitu da, 4 edizioren bidez, non 20 udalerrik parte hartu duten dagoeneko, eta batzuek bi alditan ere. Gaur egun, Euskadiko 12 udalek dute ELoGE bikaintasun-zigilua. . Erakunde arteko ELoGE Batzordea EUDELek, Eusko Jaurlaritzak eta hiru lurraldeko Foru Aldundiek osatzen dute.
GOBERNANTZA ONAREN 12 PRINTZIPIOAK
Ikusi jardunbide egokiak
12 PRINTZIPIOEK BETEARAZPENA NEURTZEKO HAINBAT ADIERAZLE DITUZTE
Jaso ezazu adierazle horien berriAktualitatea
EUDEL eta Eusko Jaurlaritza elkarlanean ari dira gobernantza onaren praktikak udal politikan eta kudeaketan zabaltzeko
-
Esther Apraiz elkarteburua eta Maria Ubarretxena sailburua “Tokiko...
2024/11/13+ info
BIDEOA: Tokiko Gobernantzarako praktika onak. ELoGEko jardunaldia (2024/11/13)
Bilbo, 2024/11/13a. Esther Apraiz EUDELeko elkarteburu eta Derioko alkateak,...
2024/11/13
+ info
Azkoitia, Donostia, Legazpi, Irun eta Ermua saritu dituzte haien Gobernantza bikainagatik Eudelek eta Europako kontseiluak
-
Bost udalek “Gobernantzako Bikaintasunaren ELoGE Zigilua” lortu dute,...
2024/07/22+ info
JARDUNBIDE
EGOKIAK
Etengabeko hobekuntzarekin lotutako prozesuetan sartzen diren udalerrien ekintzak mobilizatzen eta estimulatzen ditu ELoGEk.
Jardunbide egokien banku hau elkarrekin ikasteko aukera da. Horren bidez, hobetu beharreko arloak identifikatu ahalko dira, gobernantza onaren 12 printzipioei dagokienez. Jaso ezazu beste udalerri batzuen esperientziaren berri, hemen.
Zer dira adierazleak?
ELoGE autoebaluazioa 72 adierazlek zuzentzen dute. Gobernantza onaren hamabi printzipioen betearazpen-maila neurtzeko parametroak dira.
X
Partaidetza demokratikoa
- Udalak, erregularki, partaidetza mekanismo demokratikoak jartzen ditu abian; hala nola kontsulta publikoak, herri -batzarrak, udal-foroak, osoko bilkurak eta aurrekontu parte-hartzaileen ekimenak.
- Udalak datu bananduak biltzen ditu, genero-ordezkaritza eta pribilegio gutxien duten eta kalteberak diren pertsonen ordezkaritza neurtzeko, politikak formulatzeko eta erabakiak hartzeko organoetan.
- Udalak erabakiak hartzeko prozesuetan laguntzen du, komunitatearen baitan askotariko jatorri eta demografietako ordezkariek osatutako bitarteko erakunde legitimoekin (pribatuak edo publikoak).
- Udalak aktiboki bilatzen ditu komunitateko esparru zabal bateko ordezkarien eta interes-taldeen ekarpenak, ordezkaritza zabalik ez duten taldeak barne.
- Udalak hautesleei zuzendutako hezkuntza- eta sentsibilizazio-programak inplementatzen ditu, hauteskunde-prozesuari, botoa ematearen garrantziari eta hauteskundeetan modu eraginkorrean parte hartzeko moduari buruzkoak.
- Udalak, bere eskumenen esparruan, hauteskunde-ikuskapena sendotzeko, hauteskunde-prozesuetan osotasuna eta gardentasuna bermatzeko eta hautesleen errolda-sistemen zehaztasuna eta segurtasuna mantentzeko ekintzak inplementatzen ditu.
X
Giza eskubideak
- Tokiko politikek eta araudiek giza eskubideetan duten eraginaren aldian aldiko ebaluazioak egiten dira, baliteke, giza eskubideen tokiko erakundeekin lankidetzan.
- Ikuskaritza-, informazio- eta salaketa-mekanismoak ezarri ditu, baita sindikoaren edo auzo-defendatzailearen erakunde bat egotea ere, giza eskubideen urraketei aurre egiteko.
- Aniztasunari eta inklusioari buruzko prestakuntza-programak, gaitasunak garatzeko jarduerak edo sentsibilizazio-ekimenak eskaintzen zaizkie udal-langileei zein komunitateko alderdi interesdunei.
- Toki-administrazioak bere araudia egokitu du, diskriminazioaren aurka indarrean dagoen nazioko eta nazioarteko legeria aplikatzeko, arraza, kolorea, sexua, hizkuntza, erlijioa, iritzi politikoa edo beste edozein motatakoa, jatorri nazionala edo soziala, posizio ekonomikoa, jaiotza edo beste edozein baldintzako bereizketarik gabe.
- Udalak aniztasun- eta inklusio-estrategiak diseinatu eta aplikatzen ditu.
- Udalak herri-partaidetzarako ekimenak diseinatu eta aplikatzen ditu.
X
Zuzenbide estatua
- Ebazpenak, prozedurak, araudiak eta bestelako erabakiak legeak ezarritako arauen arabera hartzen dira, eta formatu ireki eta eskuragarrian argitaratzen dira.
- Gardentasun-txostenak eta kontuak emateko txostenak egiten dira, legegintzako ekintza eta erabaki nagusiak eta horiek tokiko komunitatean dituzten ondorioak deskribatzen dituztenak, erabakiak hartzeko prozesuari buruzko informazioarekin batera.
- Tokiko lege-esparruak berdintasuna, legearen aurrean, eta diskriminaziorik eza bermatzen ditu.
- Neurri eraginkorrak eta proportzionalak daude, erabaki desegokietarako edo omisioetarako eta edozein ekintza edo horren hutsegitearen aurrean.
- Udalak hartutako administrazio-erabakien aldian-aldiako ebaluazioa egiten da, lege-eskakizunak betetzen diren balioesteko, baita horien justifikazioa ere.
- Administrazio-erabakietan parte hartzen duten udal-langileentzako trebakuntza- eta prestakuntza-programak egiten dira.
X
Etika publikoa
- Estandar eta jarduera etikoak zehazten dituen jokabide kode bat dago toki-erakundearen zerbitzura diharduten langileentzat.
- Etika publikoaren esparruaren printzipioei eta aplikazioari buruzko prestakuntza saioak/tailerrak egiten dira. aldian-aldian, udal-langileentzat.
- Etika batzorde bat dago, arau etikoei buruzko salatutako arau-hausteak aztertzeko eta interes-gatazkak kudeatzeko.
- Arau etikoei, ustelkeriaren aurkako neurriei eta salaketa-mekanismoei buruzko sentsibilizazio publikoko kanpainak abian jartzen dira.
- Salaketak jartzeko prozedura bat dago, herritarrek eta Udalaren zerbitzura diharduten langileek arau etikoen ustezko arau-hausteen eta interes-gatazken berri eman dezaten.
- Salatzaileak babesteko politikak daude, Udalaren barruan, salatzaileentzako isilpeko salaketa-plataforma bat edo zuzeneko linea bat (hotline) eskaintzen dutenak, anonimotasuna eta segurtasuna bermatuz.
X
Kontuak ematea
- Erakundearen zerbitzura dauden langileentzako kontuak emateko esparru bat dago, legeria, erakunde, prozedura, praktika eta jokabide-arau egokiak jasotzen dituena.
- Udalak dokumentu ofizialak erregistratu, sailkatu eta artxibatzeko sistema integrala du.
- Erabakiak hartzeko ardura duten pertsonek eman behar dituzten kontuen kategoriak, edukia eta maiztasuna ezartzen dituzte arauek eta erregelamenduek, informazio eguneratua eta esanguratsua etengabe izatea bermatzeko.
- Aldian behin bilerak egiten dira, udalerriko funtsezko eragileak tartean direla, erabakiak jakinarazteko, haiek ebaluatzeko eta zehapen-mekanismoak ezartzeko.
- Erabaki desegokiei heltzeko eta erabakiak hartzeko ardura duten pertsonak gaitzeko mekanismoak daude, konponbide eraginkorrak aplikatzeko.
- Informazio-liburuxkak eta sentsibilizazio-jarduerak egiten dira, ordezkaritza politikoak hartutako erabakiak herritarrei azaltzeko.
X
Irekitasuna eta gardentasuna
- Informazio inklusibo eta irisgarriko atari bat dago, herritarrek tokiko informaziora eta zerbitzuetara erraz iritsi ahal izatea bermatzen duena.
- Udal-informazioa berrikusteko aldizkako sistema bat dago, informazio hori eskuragarri dagoela eta informazio hori zehatza, eguneratua eta segurua dela bermatzen duena.
- Udalaren webgunean atal espezifiko bat dago, herritarrei Osoko Bilkuraren aktak, erabakiak eta politikak eskuratzeko aukera ematen diena. Gainera, hizkera errazeko laburpenak ere badaude, ulermena errazteko.
- Funtsezko ekimenei buruzko aurrerapen-txostenak aurkezteko eta herritarrek ordezkaritza politikoarekin zuzeneko elkarreragina errazteko aukerak eskaintzen dira, aldian-aldian.
- Udalak funtsezko udal-zerbitzuetarako sarbidea errazten duten irtenbide digitalak ditu. Irisgarritasuna hobetzeko eta alfabetatze digitalaren maila desegokiak jorratzeko orientabideak eta tresnak daude.
- Udalak datuak babesteko eta aldizkako zibersegurtasun-auditoretzak egiteko politika sendoa du, herritarren informazio pertsonala babesten duena, lineako zerbitzuak erabiltzen dituztenean.
X
Kalitatezko administrazioa, eraginkorra eta efizientea
- Udalak urtero txosten bat argitaratzen du eta, bertan, aurreikusitako epearen barruan, plan estrategiko eta operatiboetan zehaztutako helburuak eta xedeak gauzatzean egindako aurrerapena nabarmentzen du. Txostenak baliabideen banaketaren eta erabileraren deskribapen xehea jasotzen du, bere eraginkortasuna egiaztatuz.
- Udalak aldian-aldian berrikusten du emandako zerbitzuen eraginkortasuna, adierazleak ebaluatuz eta langile eta alderdi interesdunekin bilerak eginez.
- Emaitzen txostenak argitaratzen dira, aldian-aldian, aurretiaz zehaztutako helburuak eta xedeak neurtzeko errendimenduaren funtsezko adierazleak ('KPI') erabiliz.
- Aldizka, barne- eta kanpo-ikuskaritzak egiten dira eta haien ondorioak eta gomendioak argitaratzen dira.
- Aldizkako txosten bat argitaratzen da eta, bertan, laburbiltzen dira argitasuna, irisgarritasuna eta ekitatea lortzen laguntzen duten lege-eguneratzeak eta administrazio-prozeduretan egindako hobekuntzak.
- Herritarrek parte hartzeko mekanismoek toki-administrazioari herritarren beharrak eta interesak identifikatzeko eta haien eskubideak betetzen direla egiaztatzekoa aukera ematen diote.
X
Lidergoa, gaitasunak eta ahalmenak
- Udalak aniztasuna eta inklusioa sustatzeko arloan egindako aurrerapenak agerian uzteko aldizkako txostenak egiten ditu, ekimenak eta emaitzak erakutsiz.
- Udalak, aldian-aldian, berrikuntzari eta etengabeko ikaskuntzari buruzko tailerrak eta prestakuntza-saioak antolatzen ditu udal-langileentzat.
- Gaitasun-erregistroek aukera ematen diote toki-administrazioari langileen gaitasunak helburu estrategikoetara egokitzeko.
- Toki-erakundeak udal langileentzako prestakuntza-saioen programa bat egiten du, bertaratze-erregistroa duena, trebetasunak hobetzen laguntzeko.
- Udalak gaikuntza-programen aldizkako ebaluazioak egiten ditu, eragina neurtzeko eta hobekuntzak agerian uzteko.
- Jarduera ebaluatzeko prozedurak eta garapen indibidualeko planak daude, udal-langileen garapena eta errendimendua ebaluatzeko eta hobetzeko.
X
Erreakzio gaitasuna
- Komunitatearen beharren aldizkako ebaluazioak egiten dira, haren premia eta espektatiba espezifikoak identifikatzeko.
- Kontsulta publikorako mekanismo bat dago, herritarrek zerbitzuen lehentasunei eta beharrezko hobekuntzei buruz dituzten iritziak biltzeko.
- Online atari bat edo laguntza-lerro bat dago, herritarrek kexak eta iruzkinak aurkezteko aukera izan dezaten.
- Urteko txosten irisgarri bat egiten da, jasotako kexen kopuruari eta motei, izapidetutako ebazpenei eta arazo sistemikoei aurre egiteko hartutako neurriei buruzkoa.
- Zerbitzu arteko lantalde bat osatu da, erreklamazioen eta kexen emaitzak berrikusteko eta politikei buruzko eztabaidetan integratuko direla bermatzeko.
- Kexen jarraipenari eta politikei buruzko erabakiak hartzean haiek duten eraginari buruzko aldizkako txostenak egiten dira.
X
Ekonomia eta finantza kudeaketa ikuspegia
- Udalak politika ekonomiko eta finantzarioak garapen-planekin bat egiten duen estrategia ekonomiko integrala du.
- Iraunkortasunari buruzko politika ekonomiko-finantzarioen eraginaren aldizkako ebaluazioak egiten dira, politika horiek gizartean eta ingurumenean duten eragina identifikatzeko.
- Kanpoko auditoreek kontu-auditoretzak egiten dituzte, erakundearen finantza-kudeaketako praktikak neurtzeko.
- Funtsezko arrisku-adierazleak etengabe gainbegiratu eta eguneratzeko, arrisku potentzialen egoerari buruzko aldizkako eguneratzeak emateko eta horiek kudeatzeko hartutako neurriak ezartzeko sistema ezarri da.
- Udalen arteko lankidetza-esparruak daude, zerbitzuak batera emateko.
- Arriskuak arintzeari buruzko udalerrien arteko akordioak egiten dira, hala nola hondamendi naturalak edo atzeraldi ekonomikoak.
X
Jasangarritasuna eta epe luzerako ikuspegia
- Udalak ebaluazio integraleko estrategia bat du, eta estrategia horrek kontuan hartzen ditu erresilientziari, iraunkortasunari eta belaunaldi arteko ekitateari buruzko gogoetak, politikak egiteko eta erabakiak hartzeko prozesuetan, errendimenduaren funtsezko adierazleetan (KPI) oinarrituta.
- Herritarrek parte hartzeko eta sentsibilizatzeko programak abian jartzen dira, aldian-aldian, erresilientziaren, iraunkortasunaren eta belaunaldien arteko ekitatearen kontzientziazioa eta ulermena hobetzeko.
- Toki-erakundeak babes-estrategia bat du, proposatutako politikek eta erabakiek kulturan, historian eta gizartean izan ditzaketen ondorioak ebaluatzeko.
- Toki-erakundeak komunitatea inplikatzen du, udalerriko ondare historiko eta kulturalean eta bizitzan eragina duten erabakietan.
- Udalak epe luzerako plan bat du, komunitatea ardatz duena, hauteskunde-zikloetatik haratago doana eta udalerriaren etorkizuneko beharrak identifikatzen dituena.
- Gaitzeko aldizkako programak daude, tokiko eragile interesgarrientzat eta udal-langileentzat antolatuak, epe luzerako plangintza-prozesuak inplementatzeko eta defendatzeko beharrezkoak diren trebetasunak eta ezagutzak emateko.
X
Aldaketa eta berrikuntzara irekitzea
- Aldizkako autoebaluazioak egiteko, erabakiak hartzeko malgutasuna sustatzeko eta etengabeko ikaskuntzako mekanismoak aplikatzeko jarraibideak daude.
- Berrikuntza eta irekiera sustatzen dira, aldaketa eta gaitasun pertsonalak kudeatzeko programak barneratzen dituzten gaikuntza-ekimenen bidez.
- Sektoreen arteko ezagutza-trukeak egiten dira, aldizka antolatuta, beste eragile publiko eta pribatu batzuekin, gizarte zibileko erakundeekin eta adituekin.
- Udalak nazioarteko elkarte eta proiektuak garatu eta horietan parte hartzen du, tokiko komunitatearen onurarako, nazioarteko ezagutza eta esperientzia baliotsuak emateko helburuarekin.
- Sailen arteko lankidetza sustatzen da, irtenbide berritzaileak garatu eta aplikatzeko.
- Tokiko pertsonei, enpresei eta erakundeei plataforma bat eskaintzen zaie , tokiko erronka espezifikoei helduko dieten edo zerbitzuak hobetuko dituzten soluzio edo praktika berritzaileak proposatzeko.
EUROPAKO KONTSEILUA
Europako Kontseilua kontinenteko giza eskubideen erakunde nagusia da. 46 estatu kide hartzen ditu barne, Europar Batasuneko kideak barne. Europako Kontseiluak gobernantza ona sustatzen du asistentzia juridikoaren, aholkularitza juridikoaren eta tokiko gobernuen gaitasunen garapenaren bitartez.
Ezagutu hemen udalerrientzako Europako gobernantza-tresnak